રશિયન સૈનિકોએ શનિવારે વહેલી સવારે યુક્રેનની રાજધાની કિવ પર હુમલો કર્યો. અધિકારીઓએ લોકોને છુપાઈ જવાની અપીલ પણ કરી પરંતુ રસ્તાઓ પર હંગામો શરૂ થઈ ગયો. પરિસ્થિતિ ખૂબ જ આક્રમક છે અને દેશના સામાન્ય નાગરિકોએ રાઇફલ હાથમાં લીધી છે અને યુદ્ધ માટે તૈયાર છે. જ્યારે હજારો-લાખો લોકોની હિજરત પણ વિનાશના ભયમાં ચાલુ છે. તેઓ રોમાનિયા, પોલેન્ડ, મોલ્ડોવા, સ્લોવાકિયા અને હંગેરીમાં આશરો લઈ રહ્યા છે.

રાષ્ટ્રપતિ વોલોડિમિર ઝેલેન્સકીએ યુદ્ધવિરામ માટે હાકલ કરી, તેમના ભયાવહ નિવેદનમાં કહ્યું, “દેશના ઘણા શહેરો હુમલા હેઠળ છે.” શનિવારે, રશિયન દળોએ યુક્રેનિયન શહેર મેલિટોપોલ પર નિયંત્રણનો દાવો કર્યો હતો, પરંતુ હજુ સુધી એ સ્પષ્ટ નથી થયું કે યુક્રેનનો કેટલો હિસ્સો યુદ્ધમાં છે.

જો કે યુક્રેન પ્રશાસને પણ શનિવારે યુક્રેનની રહેણાંક ઇમારતો પર મિસાઇલો છોડવાનો દાવો કર્યો છે. દરમિયાન, યુક્રેનિયનો રાઇફલ ધારણ કરી રહ્યા છે જેઓ શેરીઓમાં ગોળીબાર કરી રહ્યા છે. રશિયનોએ ઝડપી સશસ્ત્ર વાહન પર ગોળીબાર કર્યા પછી એક નાગરિકનું મૃત્યુ થયું છે. યુક્રેને 18 થી 60 વર્ષની વયના લોકોને લડવા માટે વિનંતી કરી છે.

યુક્રેનમાં એક મિલિયનથી વધુ લોકોએ તેમના ઘરો છોડી દીધા છે . એજન્સીને આશંકા છે કે જો સ્થિતિ વધુ વણસી તો લગભગ 40 લાખ લોકોને અન્ય દેશોમાં શરણ લેવાની ફરજ પડી શકે છે. હાલમાં, યુક્રેનમાંથી સ્થળાંતર કરનારા લોકો રોમાનિયા, પોલેન્ડ, મોલ્ડોવા, સ્લોવાકિયા અને હંગેરીમાં આશ્રય લઈ રહ્યા છે.

એવા અહેવાલો છે કે પુરુષોને દેશની બહાર જતા અટકાવવામાં આવી રહ્યા છે. ઘણા માણસોને ક્રોસ બોર્ડર ટ્રેનોમાંથી બહાર કાઢવામાં આવ્યા હતા જેથી તેઓ રશિયન સૈન્ય સાથે લડાઈ કરી શકે. બાળકો અને મહિલાઓને ભાગવાની છૂટ આપવામાં આવી રહી છે.

યુક્રેનના બચાવ માટે હવે ધારાશાસ્ત્રીઓએ પણ હથિયાર ઉપાડ્યા છે. શનિવારે, યુક્રેનની સાંસદ કિરા રુડિકે ટ્વિટર પર પોતાની એક તસવીર શેર કરી જેમાં તે બંદૂક પકડીને જોવા મળી રહી છે. 36 વર્ષીય મહિલા સાંસદ વોઈસ પાર્ટીના સભ્ય છે અને 2019 થી સાંસદ છે.

રુડીકે સીએનએનને જણાવ્યું કે અમને કલાશ્નિકોવ રાઈફલ્સ આપવામાં આવી છે અને જો રશિયન દળો કિવમાં પ્રવેશ કરશે તો અમે તેમની સાથે લડીશું. મને ખબર નથી કે તમે સાંભળી શકો છો કે નહીં પરંતુ અહીં મારી પાછળ ગોળીબાર થઈ રહ્યો છે.

કિરાએ કહ્યું કે અહીં રહેવું મારી ફરજ છે. મેં અને મારા સાથીદારે હથિયાર ઉપાડ્યા છે. સાંસદ બનતા પહેલા, કેઇરા સ્માર્ટ સિક્યુરિટી કંપની રીંગના સીઓઓ હતા, જેને એમેઝોન દ્વારા 2018માં હસ્તગત કરવામાં આવી હતી.

રશિયા-યુક્રેનમાં ચાલી રહેલા યુદ્ધ વચ્ચે યુક્રેનના એક બહાદુર સૈનિકની જોરદાર ચર્ચા થઈ રહી છે, જેણે રશિયન સૈનિકોને રોકવા માટે પુલ પર પોતાની જાતને ઉડાવી દીધી હતી . મીડિયા અહેવાલો અનુસાર, યુક્રેનિયન આર્મીના સૈનિક વિટાલી વોલોડીમિરોવિચ શકુને રશિયન સૈનિકોને તેમના દેશમાં પ્રવેશતા અટકાવવા માટે પુલની સાથે પોતાની જાતને ઉડાવી દીધી હતી.

હકીકતમાં, જ્યારે રશિયન સેના ક્રિમિયા નજીકના ખેરસન વિસ્તારમાં ઝડપથી આગળ વધી રહી હતી, ત્યારે વિટાલીએ પોતે આગળ વધીને તે પુલને ઉડાવી દીધો હતો જેના દ્વારા રશિયન સૈનિકો શહેરી વિસ્તારમાં પહોંચી શકતા હતા. વિટાલી ક્રિમિઅન ઇસ્થમસ પર મરીનની બટાલિયનમાં એન્જિનિયર હતો. પુલને ઉડાડવાની કામગીરી વિટાલી દ્વારા સ્વેચ્છાએ કરવામાં આવી હતી.

પોપ ફ્રાન્સિસ, અસાધારણ પહેલ કરીને, રોમમાં રશિયન એમ્બેસીમાં ગયા અને યુક્રેનમાં ચાલી રહેલા યુદ્ધને રોકવા માટે અપીલ કરી અને યુદ્ધ વિશે ચિંતા વ્યક્ત કરી. પછી પોપે યુક્રેનમાં ટોચના ગ્રીક કેથોલિક નેતાને ખાતરી આપી કે તેઓ યુદ્ધને રોકવા માટે જે કંઈ કરી શકે તે કરશે.

પોપની આ પહેલને અસાધારણ માનવામાં આવે છે કારણ કે સામાન્ય રીતે તમામ રાજ્યના વડાઓ અને રાજદ્વારીઓ પોપને મળવા વેટિકન આવે છે. રાજદ્વારી પ્રોટોકોલ હેઠળ, વેટિકનના વિદેશ પ્રધાને રશિયન રાજદૂતને બોલાવવા જોઈએ. પરંતુ તે પોતે રશિયન દૂતાવાસ પહોંચી ગયો.

યુક્રેન સામે રશિયાના ‘આક્રમક વર્તન’ની સખત નિંદા કરતા યુએનએસસીના ઠરાવ પરના મતમાં ભારતે ભાગ લીધો ન હતો. અમેરિકા દ્વારા સુરક્ષા પરિષદમાં આ ઠરાવ રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો. યુએનમાં ભારતના સ્થાયી પ્રતિનિધિ ટીએસ તિરુમૂર્તિએ યુદ્ધને તાત્કાલિક સમાપ્ત કરવાની હાકલ કરતાં કહ્યું કે, મતભેદોને ઉકેલવાનો એકમાત્ર રસ્તો સંવાદ છે.

પંદર સભ્યોની સુરક્ષા પરિષદે યુએસ અને અલ્બેનિયા દ્વારા રજૂ કરાયેલા ડ્રાફ્ટ ઠરાવ પર મતદાન કર્યું હતું. તે ઓસ્ટ્રેલિયા, એસ્ટોનિયા, ફિનલેન્ડ, જ્યોર્જિયા, જર્મની, ઇટાલી સહિત 67 યુએન સભ્ય દેશોના ‘ક્રોસ-રિજનલ’ જૂથ દ્વારા રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું.

યુક્રેન કટોકટી પર યુએન સુરક્ષા પરિષદની કટોકટી બેઠક દરમિયાન મતદાનથી દૂર રહ્યા. અલ્બેનિયા, બ્રાઝિલ, ફ્રાન્સ, ગેબોન, ઘાના, આયર્લેન્ડ, કેન્યા, મેક્સિકો, નોર્વે, યુકે અને યુએસ સહિત અગિયાર દેશોએ ઠરાવની તરફેણમાં મતદાન કર્યું હતું.

સુરક્ષા પરિષદમાં ઠરાવ પસાર થઈ શક્યો ન હતો કારણ કે કાઉન્સિલના કાયમી સભ્ય રશિયા દ્વારા તેને વીટો કરવામાં આવ્યો હતો. વોટ પર ભારતનો પક્ષ રાખતા તિરુમૂર્તિએ કહ્યું, “યુક્રેનમાં તાજેતરના વિકાસથી ભારત ખૂબ જ પરેશાન છે. અમે અપીલ કરીએ છીએ કે તમામ પ્રયાસો હિંસા અને યુદ્ધના તાત્કાલિક અંત તરફ હોવા જોઈએ.

ભારત, પ્રમુખ જો બિડેનના વહીવટીતંત્રે કહ્યું છે કે ભારત-રશિયાના સંબંધો અમેરિકન અને રશિયન સંબંધોથી અલગ છે. આમાં કોઈ સમસ્યા નથી. સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના પ્રવક્તા નેડ પ્રાઈસે કહ્યું કે ભારત સાથે અમેરિકાના મહત્વના હિતો અને મૂલ્યો જોડાયેલા છે.

આ સાથે, યુએસએ કહ્યું છે કે તેણે દરેક દેશને કહ્યું છે કે જેઓ રશિયા સાથે સંબંધો ધરાવે છે તે નિયમો આધારિત આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યવસ્થાને બચાવવા માટે તેના પ્રભાવનો ઉપયોગ કરે. પ્રાઇસે કહ્યું કે, “ભારત સાથે અમારું મહત્વપૂર્ણ હિત દાવ પર છે.” અમે ભારત સાથે મહત્વપૂર્ણ મૂલ્યો વહેંચીએ છીએ અને અમે જાણીએ છીએ કે ભારત-રશિયાના સંબંધો અમારી અને રશિયા વચ્ચેના સંબંધો કરતાં અલગ છે. અને તે ખરેખર કોઈ સમસ્યા નથી.

તેમણે કહ્યું કે, ભારતના રશિયા સાથે મજબૂત સંબંધો છે, જે ચોક્કસપણે આપણી પાસે નથી. ભારત-રશિયા વચ્ચે સંરક્ષણ-સુરક્ષા ક્ષેત્રે સંબંધો છે, જે આપણી વચ્ચે નથી. અમે દરેક દેશને તેનો રચનાત્મક રીતે ઉપયોગ કરવા કહ્યું છે જેઓ સંબંધો ધરાવે છે અને જેઓ લાભ લઈ શકે છે. પ્રાઈસે કહ્યું કે, ભારત સાથે અમેરિકાની વ્યાપક વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી છે.

જાણીતા ભારતીય-અમેરિકન ધારાશાસ્ત્રી રો ખન્નાએ યુક્રેન પર રશિયન હુમલા પર યુએનએસસીના ઠરાવ પરના મતદાનમાં ભાગ ન લેવા પર ભારતે નારાજગી વ્યક્ત કરી. તેમણે કહ્યું કે ચીનની વર્તમાન વિસ્તરણવાદી યોજનાઓ સામે અમેરિકા નવી દિલ્હી સાથે ઊભું રહેશે, રશિયા નહીં.

ખન્નાએ ટ્વીટ કર્યું, રાષ્ટ્રપતિ જોન એફ. કેનેડી 1962માં ચીનના આક્રમણ સામે પણ ભારત સાથે ઉભા હતા. ભારત માટે પુતિન સામે પોતાનો સ્વતંત્ર અવાજ ઉઠાવવાનો સમય આવી ગયો છે. તેનાથી દૂર રહેવું સ્વીકાર્ય નથી.

રશિયન વિદેશ મંત્રી લવરોવ અમેરિકાએ રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન અને વિદેશ મંત્રી સર્ગેઈ લવરોવ પર પ્રતિબંધો લાદીને
અસાધારણ પગલું ભર્યું છે . તેણે તેને યુક્રેન પર ઉશ્કેરણી વગરના અને ગેરકાયદેસર હુમલા માટે સીધો જવાબદાર ગણાવ્યો હતો. રશિયાની સુરક્ષા પરિષદના અન્ય સભ્યો પર પણ પ્રતિબંધો લાદવામાં આવ્યા છે.

યુએસ ટ્રેઝરી મંત્રાલય દ્વારા દેશના વડા પર પ્રતિબંધો લાદવામાં આવે તે ખૂબ જ દુર્લભ કિસ્સો છે. ઉત્તર કોરિયાના કિમ જોંગ-ઉન જેવા સરમુખત્યારો સહિત રાષ્ટ્રપતિ પુતિન બેલારુસિયન રાષ્ટ્રપતિ એલેક્ઝાંડર લુકાશેન્કા અને સીરિયાના રાષ્ટ્રપતિ બશર અલ-અસદના નાના જૂથમાં જોડાયા છે, એમ મંત્રાલય દ્વારા જારી કરાયેલા નિવેદનમાં જણાવાયું છે. નાણામંત્રી જેનેટ એલ યેલેને જણાવ્યું હતું કે અમે રશિયા પર વધુ પ્રતિબંધો લાદવા માટે તૈયાર છીએ.

યુક્રેનિયનોએ પોલેન્ડમાં આશરો લેવા માટે સરહદ પાર કરી છે કિવની રાજધાનીમાં રશિયન સૈનિકોની વધતી સંખ્યા વચ્ચે, યુક્રેનના લગભગ 1.20 લાખ નાગરિકોએ દેશની સરહદ ઓળંગીને પાડોશી દેશ પોલેન્ડમાં શરણ લીધું છે.

કટોકટીના આ સમયગાળામાં પોલેન્ડે યુક્રેનના નાગરિકોને બિનશરતી આશ્રય આપ્યો છે. પડોશી દેશોમાં આશ્રયની આશામાં ઘણા લોકો આખી રાત માઈલો ચાલીને સરહદે પહોંચ્યા. સરકારે સરહદો પર વિશેષ છાવણીઓ બનાવી છે, જે આ નાગરિકોને સરહદ પાર કરવામાં મદદ કરી રહી છે.