વાલ્મીકિ રામાયણ ની અનુસાર રાવણથી દુઃખી થઈને બધા દેવતા બ્રહ્માજીની પાસે સહાયતા માંગવા માટે ગયા. એ સમયે એને બ્રહામજીને કહ્યું કે રાવણ ખુબ જ ક્રૂર છે. એણે ઋષીઓ, ગંધર્વો અને યક્ષો ની હત્યા કરી અને અપ્સરાઓ ની સાથે બળાત્કાર કર્યો. દેવતાઓ નું અપમાન કર્યું. તમારા વરદાન ના કારણે અવધ્ય થયું રાવણ ફરી બ્રહ્માંડમાં ખોટું કરે છે.
દેવતાઓની વાત સાંભળીને બ્રહ્માજીએ દેવતાઓ ને કહ્યું તમે ચિંતા ન કરો. મેં રાવણ ના મૃત્યુનો ઉપાય વિચારી લીધો છે. રાવણે જયારે મને કોઈ ના હાથથી મારવાનું વરદાન પ્રાપ્ત લાર્યું ત્યારે તે મનુષ્ય અને વાંદરાઓ ને નકામાં સમજ્યા હતા તેથી એને એ વરદાનો માં મનુષ્ય અને વાંદરાઓ ના હાથ થી મરવા વિશે કઈ કીધું નહિ. તેથી રાવણ નું મૃત્યુ એક મનુષ્ય ના હાથે જ થશે.
એ સમયે દેવતાઓ એ ભગવાન વિષ્ણુ ની સ્તુતિ કરી અને ભગવાન વિષ્ણુ ત્યાં પ્રકટ થઇ ગયા. એને દેવતાઓ ને કહ્યું કે હું તમારા માટે શું કરી શકું. ભગવાન ની વાત સાંભળી બ્રહ્માજી એ કહ્યું પ્રભુ આ સમયે રાવણ વરદાનો થી પ્રાપ્ત શક્તિઓ નો દુરપયોગ કરી રહ્યો છે અને અધર્મ કરી રહ્યો છે. એનું મરવું ધર્મ ની રક્ષા માટે અનિવાર્ય થઇ ગયું છે. આ સમયે પૃથ્વી પર કોંસલ દેશ ના રાજા દશરથ પુત્ર પ્રાપ્તિ માટે યજ્ઞ કરી રહ્યા છે. તમે એને ત્યાં જન્મ લો અને દેવતાઓ નું આ શુભ કામ કરો.
બ્રહ્માજીની વાત સાંભળીને ભગવાન વિષ્ણુ એ કહ્યું દેવતાઓ તમે ચિંતા ન કરો. હું રાજા દશરથ ને ત્યાં મારા ચાર સ્વરૂપ થી જન્મ લઈશ અને રાવણ ને અવશ્ય જ મરી નાખીશ. આ કહીને ભગવાન વિષ્ણુ ચોંકી ગયા.એના પછી બ્રહ્માજી ની આજ્ઞા થી અગ્નિદેવ રાજા દશરથ ના યજ્ઞ માં દેવતાઓ એ બનાવેલી ખીર લઈને પ્રકટ થયા. તે ખીર રાજા દશરથ એ એમની ત્રણેય રાણીઓ ને વહેંચી દીધી. એના પછી અગ્નિદેવ અને બાકી બધા દેવતાઓ બ્રહ્માજી ની પાસે ગયા અને બોલ્યા પરમપિતા હવે અમારા માટે કઈ આજ્ઞા છે.
એ સમયે દેવરાજ ઇન્દ્ર એ બાલી ના રૂપ માં અને ભગવાન સૂર્ય એ સુગરી ના રૂપ માં જન્મ લીધો. વિશ્વકર્મા ના અંશ થી નળ અને અગ્નિદેવ ના અંશ થી નળ પ્રકટ થયા. બૃહસ્પતિ ના અંશ થી મહાન ચતુર તારા અને કુબેર ના અંશ થી સુંગંધ પ્રકટ થઇ. એ સમયે બંને અશ્વનીકુમાર મૈન્દ અને દ્રીવીદ વાનર બનીને પ્રકટ થયા. વુંન્દ દેવ ના અંશ થી સુષેણ અને મેઘ ના અંશ થી શરમ ઉપન્ન થઇ. એ સમયે દેવતાઓની સહાયતા માટે ભગવાન સહીએ પણ વાસુદેવ ની સહાયતા થી અંજના ના ગર્ભ થી જન્મ લીધો અને આ પ્રમાણે ભગવાન હનુમાન નો જન્મ થયો જે પવનપુત્ર પણ કહેવાયા.
એના પછી જયારે પુનર્વસુ નક્ષત્ર માં સૂર્ય, મંગળ, શનિ, બૃહસ્પતિ અને શુક્ર એમના ઊંચા સ્થાને પર હતા ત્યારે ચંદ્રમાં પણ બૃહસ્પતિ ની સાથે થઇ ગયા અને કર્ક લગ્ન નો ઉદય થતા જ ચૈત્ર માસ ની નવમી તિથી ને બધા દિવ્ય લક્ષણો થી યુક્ત જગત ના સ્વામી શ્રીરામચન્દ્ર નો કૉંશલ્યા ના ગર્ભ થી જન્મ થયો. એના પછી એના જ અડધા ભાગ સ્વરૂપે મહાત્મા ભરત નો કૈકેયી ના ગર્ભ થી જન્મ થયો. નારાયણ નો બીજો ભાગ જેને બધા શેષ ના નામ થી જાણે છે એણે સુમિત્રા ના ગર્ભ થી જન્મ લીધો અને એની સાથે ભગવાન વિષ્ણુ ના આઠમાં ભાગ થી શત્રુઘ્ન નો જન્મ થયો.આ પ્રમાણે રાજા દશરથ ના ઘરે ભગવાન વિષ્ણુ એમના ચાર રૂપોથી અવતરિત થયા. એના જન્મ ના બારમાં દિવસે ચારેય ભાઈઓ નું નામકરણ થયું.
