ભારત દેશમાં ત્રણ પ્રકારની ઋતુ હોય છે. શિયાળો, ચોમાસુ અને ઉનાળો સામાન્ય રીતે સ્વાસ્થ્યની દૃષ્ટિએ શિયાળો હેલ્ધી સિઝન કહેવાય. ચેપી રોગો જેવા કે ઝાડા-ઉલટી, ટાઈફોઈડ, કમળો મેલેરિયા વગેરે રોગો ખાસ કરીને ચોમાસામાં જોવા મળે છે. ઘણી વાર ઋતુ બદલવા થી નાના બાળકો ઘણા રોગો થઈ જાય છે. જેમ કે તાવની સાથે શરદી, નાકમાંથી પાણી નીકળવું, આંખો લાલ થવી સાથે સામાન્ય ઉધરસ, ગળામાં ઈન્ફેક્શન જોવા મળે છે.

વાઈરસથી થતો આ રોગ 7 થી 8 દિવસમાં મટી જાય છે. તાવ હોય તો પેરાસિટામોલ નામની દવા આપવી જોઈએ. નાક બંધ થઈ જાય અને શ્વાસમાં રૂકાવટ આવે ત્યારે નાકમાં પાડવાના ટીપાનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. બજારમાં મળતા કફ સીરપનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે બે વર્ષની નીચેના બાળકોમાં કરવો હિતાવહ નથી. તે ફાયદા કરતા નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.

સામાન્ય શરદીમાં એન્ટિબાયોટિક દવા આપવી જોઈએ. એની સાથે આદુ-હળદર-મધ જેવા ઘરગથ્થુ ઉપચાર પણ ગળામાં રાહત આપે છે. ઠંડા પીણા-પદાર્થો લેવા નહીં. આરામ અને હલકો તાજો ખોરાક બાળકને શારીરિક શક્તિ પૂરી પાડે છે. સામાન્ય શરદી વાયરસથી થતો રોગ છે. એક અઠવાડિયા કરતા વધુ સમય માટે શરદી-ખાંસી ચાલુ રહે તો કાનમાં દુખાવો, કાન પાકવો અને સસણી, ન્યૂમોનિયા જેવા રોગો પણ થઈ શકે છે.

આવા સમયે તાત્કાલીક બાળ નિષ્ણાત ડૉક્ટરોનો સંપર્ક સાધવો જોઈએ. આ મોસમ બદલવા થી  નાના બાળકોમાં તાવ અને ઉલ્ટીના ઝાડાની સમસ્યા વધુ હો છે. દરેક તાવને કોરોના તરીકે માનવાનો પ્રયાસ કરશો નહીં. જ્યારે બહાર  જય ને આવીએ ત્યારે જોખમ વધી જાય છે. જો બાળક તાવથી પીડિત છે, તો તબીબી સલાહ સાથે માત્ર બે દિવસ માટે પેરાસીટામોલ આપો છો અને હજી એને તાવ આવતો હોય  તો તેને એન્ટિબાયોટિક્સ આપો.

ચેપી દર્દી સાથે સંપર્ક અથવા મુસાફરીનો ઇતિહાસ હોય તો જ કોરોના પરીક્ષણ કરવું જોઈએ. વાસી અને બાહ્ય ખોરાક ન આપો. ડેરી ઉત્પાદનો ઝડપથી બગડે છે, તેથી તેમને તાજી કરો. છ મહિનાની ઉંમરે બાળકોના દાંત બહાર આવવા માંડે છે. કેટલાક આઠમા કે નવ મહિનામાં પણ આવે છે. જો વિલંબ થાય તો તેમાં વિટામિન ડીની ઉણપ આવી શકે છે.

આનાથી બાળકના વિકાસ પર પણ અસર પડે છે. હાડકાં કુટિલ થઈ શકે છે. રોગપ્રતિકારક શક્તિ ઓછી થાય છે. તેથી, પૂરક વિટામિન ડી છ મહિનાની વયના બાળકોને આપવું જોઈએ. જો શક્ય હોય તો, બાળકને સવારે અડધો કલાક સૂર્યમાં બેસવા અથવા રમવા દો. વધુ ડેરી ઉત્પાદનો પણ આપો.