મહાભારત એ મુનિ વેદવ્યાસે લખેલું મહાકાવ્ય છે, એવી માન્યતા છે. જેની ગણના સ્મૃતિ ગ્રંથોમાં કરવામાં આવે છે. મહાભારત ભારતીય સંસ્કૃતિની સૌથી પ્રસિદ્ધ કથા છે. હિંદુ ધર્મના બે મહાન ગ્રંથોમાં રામાયણ અને મહાભારતનો સમાવેશ થાય છે.

આ કથાના કેન્દ્રમાં કુરુવંશના બે ભાઈઓના પુત્રો – પાંચ પાંડવો અને સો કૌરવો- વચ્ચેની શત્રુતાની વાત છે. જે આગળ જતાં એક અત્યંત મોટા યુદ્ધમાં પરિણમે છે. યુદ્ધમાં વિષ્ણુનો આઠમો અવતાર કૃષ્ણ, પાંડવોના પક્ષમાં અર્જુનના સારથી બને છે, જે દરમ્યાન તે અર્જુનને ઉપદેશ આપે છે.

આ ઉપદેશ મહાભારતના એક ખંડમાં રહેલો છે, જેને ભગવદ્ ગીતા (ભગવાને ગાયેલું ગીત એવી માન્યતા ) કહે છે. મહર્ષિ વેદ વ્યાસના પ્રિય શિષ્ય વૈશંપાયન દ્વારા જન્મેજયને આ કથા વિસ્તારપૂર્વક કહેવામાં આવી હતી તેથી તેનું એક નામ જય-સંહિતા તરીકે પણ પ્રસિદ્ધ છે. કહેવાય છે કે મહાભારતમાં વેદો અને અન્ય હિન્દુ ગ્રંથોનો સાર નિહિત છે.

અને સત્ય એ પણ છે કે આ ગ્રંથમાં એક બીજાથી જોડાયેલ ઘણી વાતો, દેવી દેવતાઓના જન્મની વાતો, પૌરાણિક અને બ્રહ્માંડને લગતી ઘટનાઓ, દાર્શનિક રસ સમેત જીવનમાં દરેક રીતે સમાહિત છે. આ વાતો સામાન્ય રીતે બાળકોને શીખવવામાં આવે છે, અને ઘર તેમ જ અન્ય ધાર્મિક અનુષ્ઠાનોમાં સામેલ કરવામાં આવે છે. મહાભારત કહે છે કે જેમણે આ નહીં વાંચ્યું હોય, એની આધ્યાત્મિક અને યોગિક ખોજ અધૂરી જ રહે છે.

મહાભારત માત્ર એક કથા નથી, તે સનાતન ધર્મનું પવિત્ર ગ્રંથ છે. જે આપણને સામાજિક અને વર્તણૂક શિક્ષા પ્રદાન કરે છે. તે જ સમયે, તે ધર્મ અને અધર્મ અને જીવનનું સત્ય પ્રગટ કરે છે. ઋષિમુનિઓ કહે છે કે જો કોઈ વ્યક્તિ આ પુસ્તકમાં છુપાયેલા રહસ્યો શીખે છે, તો તે તેને તેના જીવનમાં લઈ જાય છે.

તેના જીવનમાં ક્યારેય પણ કોઈ પણ વસ્તુની કમી હોતી નથી. આજે આ જ ક્રમમાં, અમે તમને મહાભારતના શાંતિ પર્વમાં ઉલ્લેખિત એક શ્લોક વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ, જેમાં વ્યક્તિના સુખી અને સમૃદ્ધ જીવનનું રહસ્ય છુપાયેલું છે. તો ચાલો જાણીએ તે શ્લોક વિષે. જે નીચે મુજબ દર્શાવવા માં આવ્યો છે. सर्वे क्षयान्ता निचया: पतनान्ता: समुच्छ्रयाः:। संयोगा विप्रयोगान्ता मरणान्तं च जीवितम्॥

सर्वे क्षयान्ता निचया:તે શ્લોકમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સંગ્રહિત દરેક વસ્તુનો વિનાશ ચોક્કસ છે. તેથી જ કોઈએ તેમના પર વધુ ધ્યાન આપવું જોઈએ નહીં. ઘણા લોકો પોતાનું જીવન સંપત્તિના સંગ્રહમાં વિતાવે છે, પરંતુ અંતે તે પૈસા તેમના માટે કોઈ કામમાં નથી. તેથી જ, તમારે પૈસા એકત્રિત કરવાને બદલે દાન કરવું જોઈએ.

पतनान्ता: समुच्छ्रयाःએટલે કે, પ્રગતિ કરેલી દરેક વસ્તુનો પતન પૂર્વનિર્ધારિત છે. ઘણી વાર લોકો ઉચ્ચ પદ પર પહોંચીને ગર્વ અનુભવે છે. તેઓ તેમનાથી નીચેના લોકો સાથે હલકી ગુણવત્તાવાળા વર્તે છે. આવા લોકોને સમજવું જરૂરી છે કે કંઈપણ કાયમ રહેતું નથી. એક દિવસ તેમનો સમય જશે.

संयोगा विप्रयोगान्ता: આનો અર્થ એ કે જે સંયોગથી બન્યું છે તે પણ ડિસ્કનેક્ટ થઈ જશે. જ્યારે પણ આપણને નસીબ દ્વારા કંઇક મળે છે, જો તે દૂર થઈ જાય છે, તો તેનું જોડાણ તૂટી જવાનું દુ sadખ ન થવું જોઈએ. જો કંઇક દૂર જાય છે અથવા નાશ પામે છે, તો તેના માટે આંસુ વહેવા જોઈએ નહીં. मरणान्तं च जीवितम्: આનો અર્થ એ છે કે જે બધું જન્મે છે તે નિશ્ચિત છે. આ સત્યને સ્વીકારવું આવશ્યક છે. કોઈની સાથે પ્રેમ સંબંધ હોવો જોઈએ, પરંતુ તેમના મૃત્યુ પર શોક ન કરવો.