પૌરાણિક કાળ માં એવી ઘણી મહિલાઓ થઇ છે. જેને આપણે આદર્શ અને ઉત્તમ ચરિત્ર ની મહિલાઓ માને છે. પરંતુ એમાંથી સર્વોત્તમ છે માતા સીતા. જેમ શ્રી રામ ને પુરુષો માં ઉત્તમ પુરુષોતમ કહેવામાં આવ્યા છે , એ રીતે માતા સીતા પણ મહિલાઓ માં સૌથી ઉત્તમ છે.

એના ઘણા કારણ છે. આવો જાણીએ સીતા માતા ના રહસ્ય વિશે. ધર્મશાસ્ત્રો માં એવી જ અનેક ગૃહસ્થ અને પતિવ્રતા સ્ત્રીઓ વિશે લખવામાં આવ્યું છે, જે આજે પણ દરેક નારી માટે આદર્શ અને પ્રેરણા છે. અનેક લોકો માતા સીતા ના જીવન ના સંઘર્ષ થી ભરાયેલું પણ માને છે,

પરંતુ અસલ માં એના આવા જ જીવન માં દરેક કામકાજી અથવા ગૃહસ્થ સ્ત્રી માટે સારું અને સંતુલિત જીવન ના અનમોલ સૂત્ર છુપાયેલા છે. કોણ છે સીતા ના માતા-પિતા? દેવી સીતા મીથીલા ના રાજા જનક ની જ્યેષ્ઠ પુત્રી હતી તેથી એને ‘જાનકી’ પણ કહેવામાં આવે છે.

વાલ્મીકી રામાયણ ની અનુસાર એક વાર મીથીલા માં પડેલા ભયંકર દુષ્કાળ થી રાજા જનક ખુબ પરેશાન થઇ ગયા હતા, ત્યારે આ સમસ્યા થી છુટકારો મેળવવા માટે એને એક ઋષિ એ યજ્ઞ કરવા અને ધરતી પર હળ ચલાવવાનો સંદેશ આપ્યો.

એ ઋષિ ના સંદેશ પર રાજા જનક એ યજ્ઞ કરાવ્યો અને એના પછી રાજા જનક ધરતી ખેડવા લાગ્યા. ત્યારે એને ધરતી માં થી સોના ની ટોપલીમાં માટી માં લીપાયેલી એક સુંદર કન્યા મળી. એ કન્યા ને હાથો માં લઈને રાજા જનક એ એને ‘સીતા’ નામ આપ્યું અને એને એમની પુત્રી ના રૂપ માં અપનાવી લીધી.

આ રહસ્ય આજે પણ મૌજુદ છે કે સીતા ના  માતા પિતા કોણ છે? રામ સીતા ના વિવાહ- જો મન માં શ્રેષ્ઠ ના ચયન ની દઢ ઈચ્છા છે તો નિશ્ચિત જ એવું જ થશે. સીતા સ્વયંવર તો માત્ર એક નાટક હતું. અસલ માં સીતા એ રામ અને રામ એ સીતા ને પહેલા જ પસંદ કરી લીધા હતા.

માર્ગશીર્ષ મહિના ની શુક્લ પક્ષ ની પાંચમ ને ભગવાન શ્રી રામ તથા જનકપુત્રી જાનકી ના વિવાહ થયા હતા. ત્યારથી આ પંચમી ને ‘વિવાહ પંચમી’ તહેવાર ના રૂપ માં મનાવવામાં આવે છે. અસાધારણ પતિવ્રતા- આ ખુબ જ આશ્ચર્યજનક છે કે વનવાસ શ્રી રામ ને મળ્યો પરંતુ માતા સીતા પણ એની સાથે બધા સુખ, ધન અને વૈભવ ને છોડીને જતા રહ્યા.

માટે એટલા માટે કે એને એમના પતિવ્રત ધર્મ ને નિભાવવો હતો. એટલા માટે પણ કે એમણે 7 વચન સાથે વાંચ્યા હતા. એ કાળ માં જંગલ ખુબ જ ભયાનક રહેતું હતું. ત્યાં રહેવું પણ ખુબ કઠીન હતું પરંતુ માતા સીતા એ રામ ની સાથે જ રહવાનો સ્વીકાર કર્યો.