રાજા દશરથના ચાર પુત્રોમાં ભરત દશરથની પ્રિય રાણી કૈકેયીથી જન્મ્યો હતો. શ્રી રામકથામાં બધા વિવાદ આને લઈને થયા હતા. દશરથ એ જયારે રામને રાજા બનવવાની તૈયારી કરી ત્યારે કૈકેયી ભરતને રાજ્ય દેવા માટે અટકી ગઈ.
પહેલા દીધેલા વચનોથી બંધાયેલા હોવાને કારણે દશરથ એ રામને વનવાસ દીધો અને ભરતની માટે રાજ્યની સહમતી આપી. એની સાથે દશરથના પ્રાણનો અંત થઇ ગયો.
રામ તેમજ લક્ષ્મણ સીતાની સાથે વન ચાલ્યા ગયા. આ પુરા ઘટનાક્રમના સમયે ભરત એના નાના ભાઈ શત્રુધ્નની સાથે નનિહાલમાં હતા. પાછા વળ્યા ત્યારે એને વિવાદનું કારણ ખબર પડ્યું તો તે ખુબ દુઃખી થયા.
એણે રામને વન માંથી પાછા અયોધ્યા લાવવાની ખુબ કોશિશ કરી, પરંતુ સફળતા નહિ મળવા પર તે રામની ગાદી જ લાવ્યા અને એને રાજગાદી પર વિરાજિત કરી રાજકાલ ચલાવ્યું.
રામના વનવાસનો સમય ૧૪ વર્ષ હતો. એ દરમિયાન ભરત પણ અયોધ્યાની પાસે નંદી ગામમાં તપસ્વી જીવન જીવતા રહ્યા. ભરતનું પાત્ર રાજ્યની જગ્યાએ ભતી પ્રેમ અને બલિદાનનું ઉદાહરણ છે.
એ રાજા હોવા છતાં પણ તેને સામ્રાજ્ય ન લીધું કારણ કે તે પરિવારમાં ધન માટે વિવાદનું કારણ બનવા માંગતા ન હતા. ભરતના બલિદાનથી તેમને સફળ બનાવવામાં આવ્યા.
