હિંદુ ધર્મશાસ્ત્રોની મુજબ ત્રેતાયુગમાં રામાયણ તથા દ્વાપરયુગમાં મહાભારત યુદ્ગની ઘટના ઘટી હતી. વિષય-વાસ્તુ અથવા સ્થાન એક જેવા હોય શકે છે, પરંતુ હજારો વર્ષો પછી આ બંને યુગોમાં એક જ વ્યક્તિનું મોજુદ હોવું કોઈ આશ્ચર્યથી ઓછુ નથી. આ બધા કીરદારો એ બંને ત્રેતા તથા દ્વાપર યુગમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે.
પરશુરામ : રામાયણમાં પ્રભુ શ્રી રામ એ સીતા સ્વયંવરના સમયે શિવ ધનુષ તોડ્યું હતું, તે સમયે પરશુરામજી ત્યાં આવ્યા હતા. મહાભારત કાળમાં પરશુરામએ ભીષ્મને અસ્ત્ર-શસ્ત્રની શિક્ષા આપી હતી. એટલું જ નહિ કર્ણને પણ શસ્ત્ર વિદ્યા આપી હતી. એટલા માટે કર્ણ મહારથી ભીષ્મને ગુરુ ભાઈ પણ કહ્યા હતા. મહાભારતમાં ભીષ્મ અને પરશુરામની વચ્ચે યુદ્ધનું પણ વર્ણન મળ્યું છે.
હનુમાનજી : પ્રભુ શ્રીરામના પરમ ભક્ત મહાબલી હનુમાનજીની વિશે બધા જાણે છે. હનુમાનજી કેવળ રામાયણમાં જ નહિ તે મહાભારતમાં પણ મોજુદ હતા. મહાભારતના યુદ્ધમાં જ્યાં તે અર્જુનના રથ પર સવાર કરી રહ્યા તે વનવાસ દરમિયાન મહાવીર ભીમનું ગર્વ ચોરી લીધું. હનુમાનજી એ ભીમને એમના વાસ્તવિક સ્વરૂપના દર્શન કરાવ્યા હતા.
જામવંત : ત્રેતાયુગમાં ભગવાન શ્રીરામ તરફથી જામવંતએ પણ યુદ્ધ કર્યું હતું. રામસેતુ નિર્માણમાં પણ જામવંત એ ખુબ જ અલગ ભૂમિકા નિભાવી હતી. તે મહાભારત કાળમાં પણ જામવંત અને શ્રીકૃષ્ણની વચ્ચે ભયંકર યુદ્ધનું વર્ણન મળે છે. યુદ્ધમાં જામવંતને હરાવી પછી શ્રીકૃષ્ણ એ એની પુત્રી જામવંતી સાથે લગ્ન કર્યા હતા.
મહર્ષિ દુર્વાસા : મહર્ષિ દુર્વાસાનું રામાયણમાં ઘણી વખત ઉલ્લેખ મળે છે. ક્યારેક રાજા દશરથથી જોડેલી ભવિષ્યવાણી તથા ક્યારેક શ્રીરામ અને લક્ષ્મણની પરીક્ષા લેતા. મહાભારતમાં પણ કુંતીને વરદાન દેતા તથા દ્રોપદી સાથે મુલાકાતનું વર્ણન મળે છે. મહાભારતમાં દુર્વાસા અને શ્રી કૃષ્ણ વાર્તાલાપનો પણ કિસ્સો મોજુદ છે.
વાયુ દેવતા : સતયુગમાં જયારે બજરંગબલીના માતા-પિતા એ પુત્ર પ્રાપ્તિ માટે માનતા કરી ત્યારે વાયુદેવની કૃપાથી હનુમાનજીનો જન્મ થયો હતો. હનુમાનજીનું એક નામ પવનપુત્ર પણ છે. મહાભારતમા કુંતીના મંત્રોચ્ચારણ પર વાયુદેવએ એને દર્શન આપીને ભીમ રૂપમાં એક પુત્ર દીધો હતો.
મય રાક્ષસ : રાવણના સસુર મય દાનવ એક મહાન શીલ્પીકાર અને વાસ્તુશાસ્ત્રી હતા. રામાયણમાં ઘણી વખત એની હોવાની વાતો કરી ગઈ છે. હનુમાનજી દ્વારા લંકા દહન પછી મય રાક્ષસએ મોટી ગતિ સાથે આ સુંદર મહેલનું નિર્માણ કર્યું હતું. તે મહાભારતમાં મય રાક્ષસએ પાંડવો માટે ઇન્દ્રપ્રસ્થનું નિર્માણ કર્યું હતું.
