કુળદેવી અને દેવતાઓ ની વિશે જો વાત કરીએ તો ભારત ના ઘણા સમાજ અને જાતિ ના કુળદેવી અને દેવતા હોય છે. તેથી એના સિવાય પિતૃદેવ પણ હોય છે. તે વર્ષો થી આપણા કુળદેવી અને દેવતા ની પૂજા કરતા આવી રહ્યા છે. કુળદેવી અને દેવતાઓ ની પૂજા પાછળ નું એક ઊંડું રહસ્ય છે. તો આવો જાણીએ એ રહસ્યો વિશે.
હિંદુ ધર્મ માં જન્મ, વિવાહ વગેરે માંગલિક કામો માં કુળદેવી, દેવતાઓ ના સ્થાન પર જઈને પૂજા કરવામાં આવે છે. તેમજ એના નામ થી સ્તુતિ પણ કરવામાં આવે છે. એના સિવાય એક એવો પણ દિવસ હોય છે જયારે સંબંધિત કુળ ના લોકો એમના દેવી અને દેવતા ના સ્થાન પર એક સાથે ભેગા થાય છે.
એ જ સવાલ છે કે કુળ દેવતા અને કુળદેવી બધાથી અલગ કેમ હોય છે. જાણો એનો જવાબ એ છે કે કુળ અલગ છે તો સ્વાભાવિક છે કે કુળદેવી દેવતા પણ અલગ જ હશે. કુળદેવી અને દેવતાઓ ને એક નિશ્ચિત સ્થાન પર નક્કી કરવામાં આવે છે. તે જગ્યા એ વંશ અથવા પછી કુળ ના લોકો નું મૂળ સ્થાન માનવામાં આવે છે. ત્યારબાદ લોકોને એના કુળદેવી ની ત્યાં જ પૂજા અર્ચના કરવાની હોય છે.
જો વ્યક્તિ ગુજરાત માં રહે છે. અને એના કુળદેવી અને દેવતા કોઈ બીજી જગ્યા પર છે. તો એ વ્યક્તિ ને એ ખબર નથી કે મારા કુળદેવી અને દેવતા ઉપરની જગ્યા અથવા કોઈ સ્થાન પર છે તો તે ત્યાં જઈને એમના કુળ ના લોકો ને મળી શકે છે. ત્યારે હજારો લોકો કોઈ ખાસ દિવસ પર જ એક સાથે હોય છે. એનો અર્થ એ છે કે તે બધા એક જ કુળ ના લોકો હશે. તેથી અમુક સ્થાન એવા છે જ્યાં બીજા કુળ ના લોકો પણ આવે છે. અને ત્યાં કુળદેવી ને પૂજા અર્ચના કરે છે.